Winst: wat is het precies en waar moet je rekening mee houden?
In de meest letterlijke zin van het woord is een onderneming een bedrijf dat gericht is op winst. Het is een van de, misschien wel dé kernwaarde die bij een onderneming hoort. Maar wat is winst precies? Er zijn immers verschillende definities? Waar dienen al de verschillende termen die de winst beschrijven voor? En bestaat er een hiërarchie in nut of belang aan de verschillen? In dit artikel van de kennisbank zullen we de verschillende definities van winst (in de praktijk nogal een rekbaar begrip) toelichten en uitwerken.
Wat is winst?
Winst is, simpel gezegd, het positieve verschil tussen de opbrengsten en de kosten. Wanneer er sprake is van een negatief verschil, dan hebben we het over verlies. Simpel, zou je zeggen. Er zijn echter verschillende manieren waarop de winst wordt beschreven door ondernemingen. Het logische gevolg is dat als potentiële overnamekandidaat, of juist als verkoper, je op meerdere manieren resultaten moet kunnen overhandigen. Hieronder zullen de ebit, ebitda, de brutowinst en nettowinst beschreven worden.
Brutowinst
De brutowinst is de omzet minus de inkoopwaarde van de omzet. De wijze waarop we de omzet berekenen is de afzet (het x aantal verkochte artikelen/diensten) vermenigvuldigd met de prijs van de verkochte artikelen. De inkoopwaarde is al het geld dat wordt uitgegeven aan directe inkoop. Dit wordt berekend door de afzet te vermenigvuldigen met de inkoopprijs. Een voorbeeld om het te illustreren:
Een onderneming verkoopt schoenen binnen 1 jaar 1000 schoenen. De verkoopprijs is €100 per schoen. De inkoopprijs van de schoen is €50.
De omzet zou in dit geval zijn: 1000 x €100 = €100.000,00
De inkoopwaarde: 1000 x €50 = €50.000
De brutowinst zal dan dus zijn: €100.000-€50.000 = €50.000
Nettowinst
De nettowinst is de brutowinst zoals hierboven beschreven minus de bedrijfskosten. Het zijn dus de opbrengsten die overblijven nadat alle kosten binnen een onderneming zijn betaald. Laten we uitgaan van bovenstaande brutowinst van €50.000. Stel dat de volgende gegevens er bij komen:
- Personeelskosten extern €10.000,-
- Administratieve kosten €5.000,-
- Pandhuur €2.000,-
In dat geval zouden we voor het berekenen van de nettowinst deze kosten van de brutowinst af moeten trekken: €50.000-€10.000-€5.000-€2.000 = €33.000. Hierbij hebben we een nettowinst van €33.000.
Wat is EBITDA?
De Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization (EBITDA) is een maatstaf voor de brutowinst minus de aftrek van overheadkosten van een bedrijf. De overheadkosten worden ook wel vaste lasten genoemd. Het gaat om een budget dat besteed wordt aan de eigen onderneming, die niets met productiedoelstellingen te maken hebben. De EBITDA is het operationele resultaat van een bedrijf en wordt gebruikt om de waardering van een onderneming goed in zicht te krijgen. Private Equity is een voorbeeld van een partij die veelal de EBITDA als basis gebruikt om een onderneming te waarderen en te bekijken in hoeverre een investering het waard kan zijn. Ook kan er een goede vergelijking gemaakt worden binnen dezelfde sector door middel van de EBITDA-berekening.
Een voorbeeld van de berekening van de EBITDA:
Een onderneming heeft totaal aan inkomsten €100.000 binnen een jaar. De uitgaven zijn als volgt:
- Huur: €5.000 -
- Salarissen: €30.000
- Verkoopkosten: €40.000
- Rente: €5.000
- Afschrijvingskosten: €5.000
- Belastingen: €5.000
Totaal uitgaven: €90.000
De nettowinst zou €100.000-€90.000 = €10.000
Om de EBITDA te berekenen zouden we de belastingen, afschrijven en rente toe moeten voegen aan het netto-inkomen. Dit is om aan te kunnen tonen hoeveel inkomsten de onderneming heeft kunnen generen om de rente- en belasting kosten te kunnen dekken.
Dit betekent dat de EBITDA in dit voorbeeld op €10.000 + €5.000 + €5.000 + €5.000 = €25.000 terecht zou komen.
Wat is EBIT?
De Earnings Before Interest and Taxes (EBIT) wordt ook wel aangeduid als het bedrijfsresultaat (na afschrijvingen). Hierbij staat het resultaat uit de normale bedrijfsvoering centraal. Het doel achter de EBIT berekening is om de operationele prestaties te kunnen vergelijken van verschillende ondernemingen. Door de normale bedrijfsvoering in beeld te hebben kan er een scherp onderscheid gemaakt worden tussen de resultaten die bedrijven binnen dezelfde sector maken. Dit kan vooral van belang zijn voor aandeelhouders van een beursgenoteerde onderneming. Wederom een voorbeeld om het beter te illustreren:
Een onderneming heeft totaal aan inkomsten €100.000 binnen een jaar. De uitgaven zijn als volgt:
- Huur: €5.000
- Salarissen: €30.000
- Verkoopkosten: €40.000
- Rente: €5.000
- Afschrijvingskosten: €5.000
- Belastingen: €5.000
Totaal uitgaven: €90.000
De nettowinst zou €100.000-€90.000 = €10.000
Voor de EBIT berekening zouden we de nettowinst van €10.000 moeten nemen, en hier de belastingkosten en rentekosten erbij moeten optellen. Hierdoor komen we tot een bedrag van €20.000.
OvernameAdvies
Er zijn zoals hierboven beschreven verschillende manieren om naar de winst te kijken. De kern van het verhaal is dat je vanuit verschillende invalshoeken kunt kijken naar de cijfers om daarmee te bekijken hoe een onderneming ervoor staat. Zo zal een aandeelhouder eerder de EBIT-methode gebruiken, terwijl de Private Equity investeerder de EBITDA methode probeert te gebruiken. Veel ondernemingen zullen bij de berekeningen van cijfers een boekhouder of accountant als specialist erbij nemen. Het is te allen tijde uiterst belangrijk om als onderneming de cijfers op correcte wijze te weergeven en intern op orde te hebben. Een vertekend beeld kan tot conflicten leiden, en bij overnames tot een mislukte deal leiden als kopers er tijdens de due diligence achter komen dat de cijfers niet volledig en/of niet correct zijn weergeven.
