Normaliseren van bedrijfsresultaten
Wanneer je een bedrijf wilt verkopen en een prijs bepaalt die de waarde van deze onderneming op een juiste manier reflecteert, dan is het startpunt voor deze waardering in de meeste gevallen het netto resultaat. In een aantal gevallen is het mogelijk of zelfs noodzakelijk om correcties aan te brengen op de resultaten, voordat je ze hanteert als basis voor een bedrijfswaardering.
Wat is normaliseren?
Normaliseren is het corrigeren van het effect van kosten en opbrengsten die geen deel uitmaken van de eigenlijke bedrijfsvoering op de nettowinst.
Wanneer wil je resultaten normaliseren?
Bedrijven nemen investeringen in een aantal gevallen als kosten, terwijl ze die uitgaven hadden kunnen activeren en over meerdere jaren hadden kunnen afschrijven. Dat lijkt in het betreffende boekjaar wellicht een manier om de vennootschapsbelasting te drukken, maar het geeft ook een vertekend beeld van de nettowinst in dat jaar.
Door deze uitgave alsnog als investering over meerdere jaren te spreiden, verbetert de nettomarge van het voorgaande jaar en daarmee de basis voor een waardebepaling (uitgaande van een waardering middels een multiple).
Wat we ook wel eens tegenkomen in de boekhouding zijn niet-relevante kosten: denk aan het mobiele abonnement van een vader of dochter, wat op rekening van de zaak staat. Of een leaseauto die feitelijk niet nodig is voor de bedrijfsvoering.
Een vergelijkbare redenering gaat op voor eenmalige uitgaven (denk aan een rechtszaak). Deze kosten hebben in dat jaar eenmalig het resultaat gedrukt, maar zullen volgend jaar niet terugkeren. Hier zou men voor kunnen normaliseren en dit heeft een positief effect op de nettowinst.
Maar andersom (en dat komen we vaker tegen) gebeurt het nogal eens dat ondernemers geen representatieve kosten hebben opgevoerd voor hun eigen tijd. Ook in dat geval zullen de bedrijfsresultaten moeten worden genormaliseerd. Maar in dit geval heeft het normaliseren een negatief effect op de nettowinst en daarmee de bedrijfswaarde.
De uren van de ondernemer
Vooral ondernemers met een eenmanszaak of een VOF gaan bij het bepalen van bedrijfswaarde vaak uit van de nettowinst die in hun jaarrekening staat vermeld. Dat is helaas niet de juiste basis voor een bedrijfswaardering. Het verwarrende is dat bij een eenmanszaak/VOF de nettowinst letterlijk zo staan benoemd in de jaarrekening, maar dat dit direct óók het salaris van de ondernemer is. Maar, wanneer er wordt gewaardeerd, dienen alle kosten meegenomen te worden. En de tijd die de ondernemer in diens bedrijf steekt zijn kosten die noodzakelijk zijn: immers, wat zou er van de resultaten over blijven wanneer de ondernemer deze tijd er niet in steekt?
Een koper zal er ook zo naar kijken: het over te nemen ‘geldmachientje’ zal immers geen resultaten opleveren wanneer hij er geen uren van zichzelf of personeel in steekt.
Veel kopers hebben dan ook de (gezonde) gewoonte om eerst te controleren of de verkoper rekening heeft gehouden met zijn eigen tijd als kostencomponent.
Het is verstandig om dit als verkoper voor te zijn en de koper zelf al voor te rekenen welke tijd jij in welke activiteiten steekt. Het is logisch om een jezelf een lager uurtarief toe te kennen voor de eenvoudige werkzaamheden en een hoger tarief voor de 'geschoolde' werkzaamheden. Persoonlijk vinden wij een DGA-salaris op basis van 40 uur per week wel het minimale wat je zou moeten aanhouden. Steek je minder of meer uren in de onderneming, dan pas je deze kostenpost navenant aan.
Waarom zou je normaliseren?
Het doel van normaliseren is vooral om zo’n reëel mogelijk beeld te krijgen van (het operationele deel van) de onderneming. Wat zijn de echt noodzakelijke kosten om de voorgespiegelde resultaten minimaal in stand te houden?
Dit is essentiële input voor het waarderen van resultaten en de uitkomst hiervan wordt dan ook mede bepaald (negatief of positief) door de aangebrachte normaliseringen.
